Cursus (leert teekenen!)

Ik geef al 20 jaar striptekenlessen. Zowel aan volwassenen als aan kinderen. Zo verdien ik mooi wat bij en ben ik toch met mijn vak bezig. En hoe slecht het ook met de strip gaat volgens velen, er zijn altijd mensen (grote en kleine ) die graag striptekenen. Er zijn ook een berg striptekenaars die cursussen gemaakt  hebben hoe te striptekenen die op hun beurt weer gevolgd zijn door tekenaars die later beroemd werden en die ook weer een cursus of boek gingen maken over de kneepjes van dit mooie vak.  Zo nu en dan zal ik hier leuke voorbeelden tonen.

Marten Toonder bijvoorbeeld, de tekenaar van Tom poes en Heer Bommel ,geen kind weet nog wie het zijn, merkte ik van de week tijdens het lesgeven. Maar goed, Marten Toonder dus, volgde ook ooit een cursus. Deze cursus was van de beroemde Dante Quinterno, de Zuid Amerikaanse Walt Disney. wie? Walt Disney, de tekenaar van Mickey Mouse!  Oh, nee, dat was de fries Ub Iwerks. Nou ja, what ever. Vergeet al die namen. Bekijk deze leuke oude striptekencursus. En wie niet van tekenen houdt kan zijn Spaans bijspijkeren.

Sjakie (quilty pleasure)

Billy's Boots is een Engelse voetbalstrip die erg populair was in Nederland onder de titel "De Wondersloffen van Sjakie" Als puber was ik gek op deze stripsoap.

Sjakie Meulemans (Billy dus) woont bij zijn oma. Op zolder vindt hij een paar oude voetbalschoenen die ooit toebehoorden aan de profvoetballer Voltreffer Vick, een soort Kick Wilstra. (In het Engelse origineel heet Vick " Deadshot Keen") Met Vicks oude kicks speelt Sjakie als de stervoetballer in zijn gloriedagen. Zonder die wondersloffen is Sjakie nergens, een gewone ietwat sombere puber, die niet kan voetballen. Hij maakt zich continue zorgen, en zijn leven zit vol ups en downs. Wat dat betreft is dit net een Tinastrip voor jongens. De meeste Tina strips kwamen uit Engeland. Ze werden bevolkt door vrouwelijke Sjakies die met paarden in de weer waren. Veel meisje-op -kostschoolverhalen, met (str)enge leraressen. In feite was Sjakie Harry Potter zonder bril, zonder toverstaf maar wel met wonder-voetbalschoenen.

Sjakie hield in tegenstelling tot de meeste meisjes geen dagboek bij, maar dat had Voltreffer Vick dan weer wel gedaan. In dit dagboek, dat hij naast de schoenen op zolder vond, leest Sjakie over de parallellen tussen zijn leven en dat van Vick. En ik als jong lezertje vond weer parallellen tussen mijn leven en dat van Sjakie. Maar daarover later. Terug naar de strip. Als Vick zijn dag niet had tijdens een wedstrijd, dan heeft Sjakie die ook niet. Raakt Sjakie geblesseerd en is hij drie weken uitgeschakeld, dan vindt hij altijd wel een hoofdstuk in het boek waarin Vick ook drie weken uitgeschakeld is. Regelmatig zijn de schoenen zoek, door vergeetachtigheid of als ze afgepakt worden door gemene klasgenootjes, of een krengerige tante. (ook heel Tina-stripachtig) Een variant op de kwijtgeraakte of afgepakte schoenen is een goedbedoelde actie van oma of tante die zijn oude schoenen voor nieuwe heeft ingeruild; Kijk Sjakie, ik heb een verrassing! (niet dus).
Zijn Wondersloffen zijn met de vuilnisman meegegeven en natuurlijk net op het moment dat Sjakie een finale moet spelen. Sjakie moet het vaak op belangrijke momenten zonder de schoenen stellen. Maar anderzijds maakt hij veel glorieuze momenten mee als hij de Voltreffer Vick uithangt. En ook al raken de oude schoenen versleten,  gelukkig weet de schoenmaker ze keer op keer weer op te lappen. Als er tenminste geld voor was, want Sjakie en zijn Oma hebben het niet breed.

Dat ik de strip nu nog zo leuk vind komt natuurlijk dat het jeugdsentiment is. Er waren veel parallellen tussen Sjakies leven en dat van mij. Wij hadden het ook niet breed thuis en ik was net zo'n somber kijkende puber als Sjakie. Ik las ook altijd in bed. Ja, u leest vast ook in bed maar ik speelde voetbal bij Fc Schalkwijk genoemd naar een wijk uit Haarlem. Sjakie speelde bij de Parkwijkers, inderdaad, ook een wijk uit Haarlem. De redactie van weekblad Sjors (waarin Sjakie gepubliceerd werd)  zetelde in Schalkwijk en die dacht; "The Radley Road Rovers" vertalen we met "De Parkwijkers" Niet wetende dat de strip voor mij zo wel heel dichtbij kwam! Ik woonde in de wijk tussen Schalwijk en Parkwijk in;  De Slachthuisbuurt. Donald Duck werd overigens ook vertaald in Schalkwijk, vandaar dat  snackbar Friet van Piet veelvuldig in de Donald Duck terecht is gekomen, maar dat terzijde.

In 1975 hield het weekblad Sjors op te bestaan . De redactie van Sjors besloot eigenhandig aan het eeuwig doorlopende verhaal van Sjakie een einde te breien. En het moest snel, want het nieuwe weekblad Eppo, dat Sjors en Pep zou vervangen, was in de maak. Binnen enkele weken word Sjakie volwassen. De schoenen past hij nog  (een detail, who cares) hij schopt het tot profvoetballer. De schoenen heeft ie plots niet meer nodig.  Hij woont in een groot huis en rijdt in een Buggy (jaren 70 rijk). Blijkbaar was de kracht van de schoenen een soort placebo effect. Hij heeft al tijden het dagboek van Voltreffer Vick niet in gekeken bedenkt hij op de laatste pagina, en hij heft het glas (Vat69?) op Vick waarmee het verhaal besluit.

De tekeningen van deze episodes zijn van een Nederlandse Tina tekenaar.Voor het nieuwe stripweekblad Eppo, werd een verse voetbalstrip ontwikkeld, want voetbalstrips zijn populair. De eerste poging "Achilles zet door!" haalde het niet. Men zocht iets Kick Wilstra-achtig, het werd Roel Dijkstra. Een strip die ik ook heel leuk vond, en niet om het voetbal.

Achilles zet door, de voorloper van Roel Dijkstra kwam nooit verder dan wat proefpagina's

In Engeland is de Sjakie-soap gewoon eeuwig door blijven lopen. Hij bleef jong en de schoenen magisch. De schrijver Fred Baker bleef zo'n 30 jaar doorschrijven alsof het een stabiele kantoorbaan was. Bij de tekenaars was het wat onrustiger. De eerste 11 afleveringen werden getekend door Colin Page. Na 12 pagina's kreeg hij blijkbaar een beter betaalde opdracht en nam Tom Kerr de strip lange tijd voor zijn rekening. Aan hem hebben we het sombere uiterlijk van Sjakie te danken. Later kwam ik erachter dat al zijn strips door sombere chagrijnen bevolkt worden. Het was mijn favoriete tekenaar. Na Tom Kerr nam Mike Western het over. Vanaf eind jaren zeventig nam John Gillat de tekeningen voor zijn rekening. Die was eigenlijk de beste. De laatste jaren van de strip zijn weer getekend door Mike Western.(bent u er nog?) In de voetbal loze zomermaanden speelt Sjakie cricket op oude cricketschoenen van Voltreffer Vick. Die verhalen las ik nooit. Want wie speelt er cricket in Nederland? Een puber uit Bloemendaal misschien, maar niet een jongen uit de Slachthuisbuurt.

Billy Dane uit de "Scorcher" werd Sjakie Meulemans in de Sjors. Let op het verschil in druk en inkleuring 

Ik las Sjakie natuurlijk niet in het Engelse blad. Ik las het in oude Sjorsen en in het Groot Vakantie Boek stonden ook afleveringen die ik gretig verslond in bed ( ik had nog geen meisjes ) 

In 1980 verschijnt plots  het eerste nieuwe deel van een reeks die uiteindelijk uit 33 delen zou bestaan. Wauw! Sjakie is terug, dacht ik. Als was zijn chagrijnig uiterlijk wat olijker gemaakt door John Gillat. Sjakie lacht je toe in de titelbalk. Tekenaars stoppen altijd wat van zichzelf in een tekening. John Gillat had voorlopig voldoende werk. Wie lacht er dan niet. En hoe ging het met mij?  Ik richtte een voetbalclubje op, met een bijbehorend voetbaltijdschrift. Fc Score. We voetbalden nooit, het ging mij erom een blaadje te maken. Mijn vader kopieerde het op z'n werk Achterin publiceerde ik illegaal de Wondersloffen van Sjakie. De strip viel niet alleen bij mij in de smaak. Dat kwam natuurlijk door mijn blaadje.  Album na album bleef verschenen. Men vroeg de tekenaar speciaal voor de Nederlandse uitgaves mooie covers te schilderen.

In album 2  een was er opnieuw een bemoeienis vanuit Nederland. John Gillat werd door de Nederlandse album redactie speciaal gevraagd een scene aan te passen aan de Nederlandse situatie. Als knipoogje heeft Gillat het portret van albumredacteur Meerten Welleman op een vrachtwagen getekend. Een nog olijkere kop dan Sjakie en Gillat bijelkaar. Meerten had ook leuk werk als album redacteur.  Hij is de man aan wie ik als 12-jarige mijn eerste stripjes stuurde. Ga zo door jongen! Stop met voetbal! Ga strips maken ! Op mijn 15de stopte ik met voetballen.  Ik had geen wondersloffen. Ik ging blaadjes maken, en strips. Ik bleef wel altijd praten over Sjakie totdat niemand in Nederland meer naar me wilde luisteren . Ik schreef een Engelse tekenaar die een blog bijhield . Hij publiceerde mijn wetenswaardigheden. Hier kun je o.a. de pagina's van Gillatt bekijken.

30 jaar later kwam ik Meerten tegen in de buurtsuper, ik woonde inmiddels in een betere buurt. He Alex, zou je niet eens voor Eppo schrijven ? Hmmm. Ik klom op zolder op zoek naar een wonderpotlood.
Wat wonderpotloden betreft, hoe verging het de tekenaar John Gillat ? Men vond in Nederland zijn originele tekeneningen terug ergens op een zolder of opslag. Via internet werden de tekeningen verkocht. Dat was een mooie aanvulling op zijn pensioen. En zo is alles met met iedereen goedgekomen.

Pep (trips)

Oude rot in het stripvak Theo van den Boogaard, was onlangs in het nieuws vanwege een proefpagina die hij gemaakt had voor de beroemde stripreeks Blake en Mortimer. Bekijk de pagina hier op zijn site. Diezelfde week kwam ik in de kringloopwinkel oud werk van hem tegen met een geheel ander duo in de hoofdrol. Een groter contrast met de stijve engelse helden bestaat er niet. Op de voorzijde van de Hitweek uit de zomer van 1969 voeren twee sufgerookte knakkers een warrig gesprek over een plaatje van Asterix in weekblad Pep. Een stripje over strips in Pep! Dat moet Ger Apeldoorn weten. De man die dat heerlijke boek over Pep (de Jaren Pep)  heeft geschreven. Ik kende deze gasten uit Hitweek niet, terwijl ik nota bene op eigen zolder in een boek nog wat pagina's vond met dit duo uit de hippietijd.

Uit diezelfde tijd hangt op mijn atelier een tekening van Fred Julsing. Een tekening met een kluit stripfiguren gemaakt voor een tentoonstelling. De meeste figuren  ken ik , maar een paar wist ik niet te plaatsen. Nu wel. Ze staan er ook tussen die geinige gasten. Links tussen Catootje en Jans uit Jan Jans en de kinderen en de baard van Lucius uit Kraaienhove. Ik vind het grappige karaktertjes die twee uit Hitweek. Al zie je ze nooit helemaal ten voeten uit, toch weet je wat hun wereldje is. Ze hebben persoonlijkheid en zijn leuk ontworpen. En hoewel ze uit de summer of 1969 komen, mogen wat mij betreft zo in de Eppo van 2015 (opvolger van Pep) Eens kijken wat ze over die strips uit dat blad te zeggen hebben.

Whisky ( geniet met stripmaten)

Het is weer weekend, we nemen een borreltje. Verhips! Het blijkt gewoon een doordeweekse dag. Enfin. Nu, bij het klimmen der jaren kan ik whisky wel waarderen. Barmensen en slijters doen graag interessant over deze drank. Aan de een zit een turf smaakje in de ander zit een vleugje caramel. Het zal allemaal wel .Ik zoek natuurlijk liever naar een connectie met de strip om er lol aan te beleven. Dat Kapitein Haddock whisky drinkt weet iedereen, en wel merk ook. Maar wat drinken andere stripfiguren eigenlijk?  En dan niet zuipen zoals kapitein Haddock, maar meer het nippen op de levensgenietende manier, zoals ik dat doe.

Wat blijkt? Ze kiezen niet voor Laphroaig , Macalllan of Glennfiddich maar voor Vat 69, een van de goedkoopste whiskies die er is! Het bocht was populair in de jaren 70 bij kunstenaars, logisch dus. Want stripfiguren drinken natuurlijk wat hun tekenaars drinken. Wat leuk,  kan ik proosten met Robbedoes en Wellingon Wish! Wellington wie? Over hem vertel ik later wel wat.

Aldi ( het kan altijd goedkoper )

Wie bij de Aldi boodschappen haalt heeft bij de kassa vaak een verrassingsmoment. Je kar zit vol boodschappen en toch ben je maar een schijntje kwijt. Het omgekeerde effect heb je bij Albert Heijn. Ja, het kan altijd goedkoper bij de Aldi. Elke vrijdag vielen mij de advertenties op vanwege de leuke tekeningen. Een stel kinderen dat aan het spelen is met de groente of fruit-aanbieding van de week. Deze tekeningen blijken te zijn van Rudi Troostheide. Wat is dit leuk gedaan! Ikzelf was net gaan werken met een Wacom tekentablet en de inktlijntjes van deze illustraties leken mij ook digitaal vervaardigd. Elke vrijdag bestudeerde ik het vloeiende inktwerk onder het genot van een bakje troost. Maar afgelopen vrijdag verslikte ik me. Nee, mijn koffie haal ik niet bij de Aldi. Het lag aan de tekening die mij onder ogen kwam. Waar was het prachtige werk van Troostheide gebleven? Welke broddelaar was hier bezig geweest? Een platte tekening zonder diepte en het inktwerk iel en bibberig zodat het wegvalt in plaats van dat het opvalt. De kinderen spelen niet meer met fruit maar met halve literblikken alcoholistenbier. Watskeburt? Was Troostheide te duur?